Opis zdrowia po rosyjsku
Jak w języku rosyjskim zapytać o zdrowie? Najczęściej zadajemy pytania:
| Как ты себя чувствуешь? | Jak się czujesz? |
| Что с тобой? | Co z tobą? |
| На что ты жалуешься? | Co ci dolega? |
W jaki sposób odpowiadamy na te pytania? Różnie - oto przykładowe sposoby wyrażania samopoczucia:
| Я чувствую себя отлично. | Czuję się wspaniale. |
| Я чувствую себя хорошо. |
Czuję się dobrze. |
| Я чувствую себя плохо. |
Czuję się źle. |
| Я чувствую себя ужасно. |
Czuję się okropnie. |
Już pewnie zwróciło twoją uwagę to, że wyraz, który występuje w każdej z podanych konstrukcji to czasownik czuć się. Jest to czasownik I koniugacji. Jego odmianę znajdziesz w tej lekcji, w zakładce I koniugacja.
I jeszcze zastosowanie teorii w praktyce:
| Петя, ты плохо выглядишь. Что с тобой? | Piotr, źle wyglądasz. Co z tobą? |
| Я плохо себя чувствую. | Źle się czuję. |
| Что у тебя болит? | Co cię boli? |
| У меня болит голова и горло. | Boli mnie głowa i gardło. |
| Тебе надо идти к врачу. | Musisz iść do lekarza. |
| Сегодня пойду. | Dzisiaj pójdę. |
Poznaliśmy konstrukcje, w których pytamy o zdrowie. Teraz przykład badania lekarskiego i wywiadu z pacjentem:
| На что вы жалуетесь? | Co panu (pani) dolega? |
| У меня высокая температура и кашель. | Mam wysoką temperaturę i kaszel. |
| Какая у вас температура? | Jaką ma pan (pani) temperaturę? |
| Тридцать восемь градусов. | 38 stopni. |
| Я вас оcмотрю. Разденьтесь. Да. Дышите глубоко... Не дышите... Хорошо. Лёгкие чистые. Оденьтесь. |
Obejrzę pana (panią). Proszę się rozebrać. Tak. Proszę oddychać głęboko... Proszę nie oddychać. Dobrze. Płuca są czyste. Proszę się ubrać. |
| - Чем я заболел (ла) ? | Na co jestem chory (a)? |
| Вы заболели гриппом. (У вас грипп.) | Pan(i) jest chory (a) na grypę. |
Czy widzisz, że lekarz zwraca się do pacjenta per wy? Jest to forma grzecznościowa powszechnie stosowana w Rosji. Odpowiada polskiemu zwrotowi grzecznościowemu Pan/Pani.
Do młodego pacjenta lekarz zwraca się po imieniu lub na ty. Wtedy czasownik чувствовать czuć się występuje w drugiej osobie liczby pojedynczej.
Na zakończenie podajemy symptomy choroby. Konstrukcja jest prosta, gdyż zaczyna się wyrażeniem у меня (болит...), a dalej podajemy symptom choroby lub miejsce bólu. Jeśli rzeczownik jest w liczbie mnogiej, to wtedy użyjemy czasownika w liczbie mnogiej. W tej konstrukcji symptomy chorób podajemy w mianowniku.
| У меня кашель. | Mam kaszel. |
| У меня насморк. |
Mam katar. |
| У меня повышенная температура. | Mam podwyższoną temperaturę. |
| У меня болит голова. |
Boli mnie głowa. |
| У меня болит горло. |
Boli mnie gardło. |
| У меня болит сердце. |
Boli mnie serce. |
| У меня болит палец. |
Boli mnie palec. |
| У меня лихорадка. |
Mam dreszcze. |
| У меня болят ноги (руки, глаза). |
Bolą mnie nogi (ręce, oczy). |